Türkiye’nin 2024 yılı üçüncü çeyreğinde girişimcilik ekosistemi, yatırım miktarları ve hukuki düzenlemelerle hız kazandı. StartupCentrum tarafından yayımlanan 2024 Üçüncü Çeyrek Türkiye Start-up Ekosistemi Yatırım Raporu’na göre, TÜBİTAK BİGG Programı, Anadolu’daki girişimcileri destekleyerek ekosistemin genişlemesine ve derinleşmesine önemli katkılar sağlıyor. Raporda, yılın ilk dokuz ayında Türkiye genelinde toplam 754 milyon dolarlık yatırım yapıldığı ve bu yatırımların büyük bir kısmının Anadolu’daki girişimlere yöneldiği ifade ediliyor. Detayları haberimizin devamında.
TÜBİTAK BİGG’in Rolü: Bölgesel Girişimcilikte Büyük Artış
Rapora göre, TÜBİTAK BİGG programı, Anadolu’da girişimcilik faaliyetlerinin artırılmasında kilit bir rol oynuyor. 2024 yılı boyunca yatırım alan 133 girişimin TÜBİTAK BİGG fonlarıyla desteklendiği ve bu girişimlerin toplam yatırım işlemlerinin %41’ini oluşturduğu vurgulanıyor. Bu durum, girişimcilik faaliyetlerinin sadece İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollerle sınırlı kalmayarak, Kayseri, Gaziantep, Trabzon gibi büyümeye açık şehirlerde de hızla yayıldığını gösteriyor.
Girişim ekosisteminde yaşanan bölgesel çeşitlilik, Anadolu’da daha önce göz ardı edilen şehirlerde girişimcilik faaliyetlerinin ivme kazandığını ortaya koyuyor. Raporda, TÜBİTAK BİGG programı sayesinde İstanbul dışındaki girişimlerin daha fazla yatırım alarak ulusal ve uluslararası pazarlarda güçlü birer oyuncu haline geldikleri belirtiliyor. Anadolu şehirlerindeki bu gelişme, bölgesel kalkınma ve girişimcilik fırsatlarının artırılmasına da katkı sağlıyor.
2024 Yatırım Rakamları: Ekosistem Büyüyor
2024 yılı, Türkiye girişimcilik ekosisteminde yatırımlar açısından dikkat çekici bir yıl oldu. Rapora göre, yılın ilk dokuz ayında Türkiye genelinde toplam 754 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi. Mega yatırımların yerini daha küçük ve orta ölçekli girişimlere yapılan yatırımlar aldı. Yılın en büyük yatırımı, Getir’in aldığı 250 milyon dolarlık yatırım oldu ve bu yatırım, toplam yatırım tutarının %33’ünü oluşturdu. Ancak dikkat çekici olan, küçük ve orta ölçekli girişimlerin de ekosistem içerisinde giderek daha fazla yatırım alması. Özellikle TÜBİTAK BİGG fonları ile desteklenen bu girişimler, Türkiye genelinde ekosistemin genişlemesine büyük katkı sağladı.
Raporda belirtilen bir diğer önemli veri, 2024 yılında mega yatırımlar dışında kalan 100 milyon doların altındaki yatırımların toplamda 504 milyon dolara ulaşmasıdır. Bu durum, Türkiye girişimcilik ekosisteminin artık sadece büyük yatırımlara bağımlı olmadığını, küçük ve orta ölçekli girişimlerin de önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Bu gelişme, girişim ekosisteminin daha dengeli bir şekilde büyümesini sağlıyor ve yeni oyuncuların pazara dahil olmasına fırsat tanıyor.
Erken aşama girişimlerin yatırım bulmakta yaşadığı zorluklar 2024 yılı boyunca kısmen hafifledi. Erken aşamadaki girişimler toplamda 350 milyon doları aşan yatırımlar aldı. Rapora göre, TÜBİTAK BİGG Destek Programı, erken aşama girişimlerin yatırım bulma süreçlerini hızlandırarak ekosistemin istikrarını artırıyor. Bu girişimlerin büyüme potansiyelleri, Türkiye’nin inovasyon temelli kalkınma stratejisi için kritik bir öneme sahip.
Teknoloji Sektörlerine Yönelik Yatırımlar: Yapay Zeka, Fintech ve Ulaştırma Öne Çıkıyor
Raporda en çok dikkat çeken sektörler arasında ulaştırma ve lojistik, fintech, yapay zeka ve makine öğrenimi bulunuyor. 2024 yılında ulaştırma ve lojistik sektörüne 267,8 milyon dolar yatırım yapıldı, fintech sektörüne ise 130,8 milyon dolarlık yatırım yönlendirildi. Yapay zeka ve makine öğrenimi ise 102,6 milyon dolarlık yatırımla Türkiye’nin girişimcilik ekosistemindeki önemli sektörlerden biri haline geldi. Bu sektörlerin, teknoloji ve inovasyon odaklı büyüme stratejilerinde lider rol oynadığı açıkça görülüyor.
Sağlık ve biyoteknoloji de yatırım çeken diğer önemli sektörlerden biri oldu. Bu alan, 2024 yılı boyunca 56 girişimin yatırım aldığı bir sektör olarak öne çıkıyor. TÜBİTAK BİGG desteğiyle, sürdürülebilirlik ve çevre alanlarında yapılan yatırımlar da ekosistemin çeşitlenmesine büyük katkı sağladı. Özellikle çevreye duyarlı teknoloji çözümleri sunan girişimlerin aldığı destek, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik ilerlemeyi hızlandırıyor.
Yapay zeka ve makine öğrenimi gibi teknoloji tabanlı sektörler, Türkiye’nin dijital dönüşüm sürecine katkıda bulunarak yerli girişimlerin küresel rekabet gücünü artırıyor. Bu alanlardaki yatırımlar, Türkiye’nin hem teknolojik altyapısını güçlendirmesine hem de girişimcilik ekosisteminin daha çeşitli hale gelmesine olanak tanıyor.
Türkiye Girişimcilik Ekosisteminin Güçlenmesi Bekleniyor
Türkiye Start-up ekosistemi, TÜBİTAK BİGG gibi teşviklerin katkısıyla sürdürülebilir büyüme yolunda güçlü adımlar atıyor. Anadolu’daki girişimlerin artışı, kadın girişimcilerin yerini sağlamlaştırması ve teknoloji yatırımlarının sürmesi, Türkiye’yi küresel rekabette daha güçlü bir oyuncu haline getiriyor. TÜBİTAK BİGG destek programı Türkiye girişimcilik ekosistemini güçlendirirken, hem yerli hem de yabancı yatırımcılar için cazip hale getirerek girişimciler için yeni fırsatlar sunuyor. Bu sayede Türkiye’nin, inovasyon odaklı kalkınma stratejisini pekiştiriyor.
