SWOT Analizi Nedir?

SWOT Analizi Türkçeye GZFT olarak çevrilen, açılımı güçlü-zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler olan firmaların stratejik planlamasını yapmaya yarayan bir iş analizi aracıdır.  SWOT analizi firmaların geliştirilmesi gereken ve yeterli durumda olan yönlerini gerçekçi bir bakış açısıyla ele aldığı için sıklıkla kullanılır. Bu iş analizi aracı şirketin dışsal ve içsel faktörlerinden yararlandığı gibi şimdiki ve gelecekteki potansiyelinden de yararlanarak stratejik planlama süreçlerinde yararlı olur.

Güçlü Yönler Nelerdir?

Firmaların güçlü yönleri kendilerini rekabet ortamında öne geçiren özelliklerin bütününden oluşur ve firmanın içsel faktörüne bakılması gerekir. Güçlü yönler tanınmış marka, sadık müşteri kitlesi, özgün yeni teknolojiler gibi özelliklerden oluşabilir. Bir firmanın güçlü yönlerinin tespit edilebilmesi için şu sorular kullanılabilir:

Müşterilerimiz hangi konularda hizmetimizden veya ürünümüzden memnun kaldıklarını bildiriyor?Hangi alanlarda rakiplerimizin önüne geçiyoruz?Firmanın bütünü, ürün veya hizmetler bazında özgün özelliklerimiz nelerdir?Teknolojik olarak avantajlarımız nelerdir?

Zayıf Yönler Nelerdir?

Firmaların zayıf yönleri güçlü yönler gibi firmaların içsel süreçlerine bakılarak karar verilir. Zayıf yönler tespit edildikten sonra bu yönleri geliştirmenin yolları aranır. Firmaların zayıf yönlerine yüksek borçlar, verimli olmayan tedarik zinciri, sermaye eksikliği örnek gösterilebilir. Zayıf yönlerin tespit edilebilmesi için şu sorular yararlı olacaktır:

Firma olarak hangi süreçlerimizi geliştirebiliriz?İş ortaklarımızın ya da müşterilerimizin memnun olmadığı hizmetlerimiz nelerdir?Rakiplerimizden kötü durumda olduğumuz süreçlerimiz nelerdir?Hangi alanlarda bilgi ya da sermaye eksiğimiz bulunuyor?

Fırsatlar Nelerdir?

Fırsatlar bir firmanın dışsal olarak elde edebileceği yararlı faktörlerden oluşur. Fırsatlar alanında firmaların rekabette öne geçmelerini sağlayan dışsal faktörler ve doğrudan kullanabilecekleri sermaye kaynakları veya stratejiler bulunur. Fırsatlara örnek olarak aynı ürünün hiç satılmadığı bir ülkeye açılmak, müşteri isteklerine göre ürünleri revize etmek gösterilebilir. Fırsatların belirlenmesi için şu sorular sorulabilir:

Hangi yakın pazarlara ulaşabiliriz?Ürünümüz için daha az rekabetin olduğu bir konum var mı?Hangi güçlü yönlerimiz potansiyel iş ortaklarımız için değerli olabilir?İş dünyasındaki hangi trendler firmamız için yararlı olabilir?

Tehditler Nelerdir?

Tehditler firma olarak karşınıza çıkabilecek ve firmanızı kötü etkileyecek her türlü potansiyel olay veya sorundan oluşur. Fırsatlar gibi tehditler de dışsal faktörlerden oluşur yani firmanın içsel süreçlerine bakmayı gerektirmez.  Tehditlere örnek olarak artan rekabet, hammaddelerin fiyatının artması, iş gücünün azalması, ekonomik krizler bulunabilir. Tehditlerin belirlenmesi için aşağıdaki sorular kullanılabilir:

Rakip firmalar hangi alanlarda iyi?Zayıf yönlerimiz firmamıza nasıl zarar verebilir?Firma olarak hangi tüketim trendlerine hazır değiliz?Hangi ekonomik ya da politik sorunlar firmamızı etkileyebilir?

SWOT Analizinin Avantajları Nelerdir?

SWOT tablosunun anlaşılması kolaydır, hesaplamalara gerek kalmayacak şekilde bir diyagramın doldurulması yeterlidir.SWOT tablosu görsel bir nitelik taşıdığı için iş ortaklarıyla analiz hakkında iletişime geçmek kolay olacaktır.SWOT analizi bir firmanın bir çalışandan, ekibe, tüm firmaya ve firma stratejilerine kadar birçok sürecine katkıda bulunabilir.SWOT analizinin ayrıntı düzeyi incelenen durumun önemine, karmaşıklığına ve büyüklüğüne göre ayarlanabilir?

SWOT Analizi Ne Zaman Kullanılmalıdır?

SWOT analizini kullanmak için kesin bir zaman olmasa da analizin kullanılmasının özellikle yararlı olacağı bazı durumlar bulunur. Bu durumları şöyle listeleyebiliriz:

Firmanın içsel faktörleri değiştiğinde

Firmanızda hızlı bir gelişim süreci gözlemliyor olabilirsiniz, ya da bazı departmanlar verimli çalışmıyor olabilir. Bu gibi durumlarda SWOT analizi sorunu çözmeye yardımcı olur.

Firmayı ilgilendirebilecek dışsal faktörler değiştiğinde

Değişen ekonomik koşullar, yeni müşteri talepleri ve pazara yeni giren rakipler, firmanız için zayıf yönler ve tehditler oluşturabilir. SWOT analizi bu durumların önüne geçilmesini sağlar.

Stratejik Planlamadan Önce

Firmanız için kaynakların farklı şekilde dağıtımı ya da bir ürünün geliştirilmesi gibi stratejik planlamalardan önce SWOT analizi firmanızın mevcut durumunu daha iyi kavramanızı ve bu sayede kararları daha iyi vermenizi sağlar.

Düzenli bir zaman dilimi ayırarak

SWOT analizi çoğunlukla birkaç yılda bir yapılsa da düzenli bir zaman dilimi ayırarak altı ayda ya da üç ayda bir analizin yapılması firmanızın  ksa zamanda kullanabileceği bilgileri size sağlarken uzun zamanlı planlamaya da yardımcı olur.

SWOT Analizi Örneği

SWOT analizinin daha iyi anlaşılabilmesi için organik içecekler üreten bir firmayı ele alabiliriz. Hangi iş süreçlerinin geliştirilmesi gerektiğini ve pazarda nasıl daha iyi rekabet edebileceğini öğrenmek için SWOT analizi yapmaya karar veren bu firma, güçlü yönleri için  hammaddelerin tedarikinin verimli yapılması, müşterilerin memnuniyeti ve tedarikçilerle etkili iletişim halinde olma durumlarını belirledi. Zayıf yönlerinde ise az ürün çeşitliliği bulunması, eski ve verimsiz makinelerin kullanılması bulunuyordu.

Dışsal faktörlerin incelenmesi ile firma fırsatlarını bu alandaki yeni teknolojiler ve ekipmanlar, ve sağlıklı yaşama dönüşteki trendler olarak belirlerken, tehditlerini kış aylarının gelmesi ile sebze ve meyvelerin yıpranması, COVİD19 salgınının artış göstermesi, tedarik zincirindeki olası aksaklıklar olarak belirledi. Bu analiz ile firma, güçlü yönlerini artırarak ve fırsatları yakalayarak zayıf yönlerini ve tehditlerini azaltma yolunda stratejiler belirledi.